جامعه‌شناسی مصائب جمعی و نقش آن در مدیریت بحران ناشی از حادثه

 مقاله حاضر ضمن مروری گذرا بر پدایش جامعه‌شناسی مصائب جمعی، به معرفی کارپایه مفهومی این شاخه کمتر آشنای جامعه‌شناسی پرداخته و سپس از مدیریت بحران سخن به میان آورده و کوشیده است تا نشان دهد که چگونه جامعه شناس مصائب جمعی در زمینه‌های مختلف می‌تواند به یاری مدیریت بحران بشتابد. در این رابطه به ضرورت شناخت اجتماع مصیبت‌زده و توصیف ویژگیهای آن، تحلیل جامعه‌شناختی متغیرهای دخیل در زندگی اجتماعی محل حادثه، اهمیت رفتارهای دست‌جمعی و بحران پرداخته است. کوشش مقاله آن است که نشان دهد چگونه پنداشتها و برداشتهای ناروا به مباحث مربوط به مصائب جمعی راه یافته است و لازم است تا مباحث علمی از پندارهای یادشده تفکیک شود. در فرجام ضمن مروری بر زلزله، سیل، بیماریهای واگیردار، قحطی و بمبارانهای شهری، ادعا شده است که علی‌رغم آشنایی دیرپای ایرانیان با مصائب جمعی، مدیریت بحران و شناخت مسئله با کاستیهای اساسی روبه‌رو است. خواننده با این پرسش تنها گذاشته شده است که چرا در جامعه‌ای با فهرست بی‌پایان مصائب جمعی، به سعت چنین پدیده‌های مخربی فراموش می‌شوند و جامعه به انتظار مصیبت بعدی می‌نشیند؟ علاوه آنکه دلیل انطباق سریع جامعه ایرانی با مصائب جمعی کدام است.